Skip to content

Depot Boijmans Van Beuningen - Rotterdam

Spiegelgevel Depot Boijmans Van Beuningen Sorba
Spiegelgevel Depot Boijmans Van Beuningen Sorba
Boijmans Van Beuningen Rotterdam Sorba
Boijmans Van Beuningen Rotterdam Sorba
Boijmans Van Beuningen Rotterdam Sorba
Depot Deur Binnenzijde Sorba
Spiegelgevel Depot Boijmans Van Beuningen SorbaBoijmans Van Beuningen Rotterdam SorbaBoijmans Van Beuningen Rotterdam SorbaBoijmans Van Beuningen Rotterdam SorbaDepot Deur Binnenzijde Sorba

In opdracht van Museum Boijmans Van Beuningen ontwierp Winy Maas van MVRDV het nieuwe Depot voor de collectie van het museum. De locatie van het Depot Boijmans Van Beuningen werd het museumpark naast het bestaande museum. Door een spiegelende kom te ontwerpen wilde architect Winy Maas het “verloren” park compenseren. Door de spiegelgevel laat hij het Depot namelijk verdwijnen in de omgeving. Dit spectaculaire ontwerp riep echter de nodige constructie vraagstukken op.

Een dergelijke spherische spiegelgevel was immers nog nooit gebouwd en daarom de perfecte uitdaging voor Sorba. Onder hoofdaannemer BAM Bouw en Techniek Grote Projecten heeft Sorba de opdracht voor dit unieke project gekregen en uitgevoerd. In het najaar van 2020 is de gehele gevel opgeleverd. Hoe Sorba deze gevel heeft ontwikkeld leggen we hier verder uit.

Engineering

De grootste uitdaging in dit project zat hem in de volledig spherische vorm van het gebouw. Onze engineers hebben de glazen gevel geheel door middel van punten uitgezet om het 3D model te kunnen maken. Ondanks deze complexe vorm, of juist vanwege, is het hele project volgens BIM-standaarden uitgevoerd om optimaal samen te werken met hoofdaannemer BAM en om eventuele problemen al in het 3D model te ontdekken.

Materiaal; Dubbelgekromde Spiegelpanelen

Om een zo glad mogelijk spiegeleffect te creëren is gekozen voor het gebruik van glas. De totale gevel is hiervoor opgedeeld in 26 lagen van elk 64 panelen. Dit komt neer op een totaal van 1664 glaspanelen. Door de vorm van het pand moesten de panelen dubbelgekromd worden, dus zowel horizontaal als verticaal. Daarbij komt dat elke laag glaspanelen een andere krommingsradius heeft door de komvorm van het pand.

Het glas is voorzien van een spiegelcoating, vervolgens in 2 richtingen gebogen en daarna gelamineerd. Doordat deze complexe processen gecombineerd moesten worden is voor productie uitgeweken naar China voor productie. Onze project manager is regelmatig naar China gevlogen voor controle van de processen en kwaliteitsbewaking. Op de productielocatie hebben we daarnaast ieder paneel door een externe kwaliteitsfunctionaris laten controleren.

Het Erasmus Medisch Centrum bevindt zich direct naast het depot, daarom is ervoor gekozen een deel van de spiegelgevel mat te maken. Hiervoor is een matte “wolk” op de gevel aangebracht door middel van een matte folie. Deze matte folie op het glas neemt de spiegeling en vooral weerkaatsing van de zon richting het ziekenhuis weg.

Opbouw van de gevel

Sorba is vanaf de ruwe betonnen basis gestart met de gevelopbouw. Als eerste zijn de ankerstaven geplaatst, deze moesten vanuit het 3D model worden ingemeten, omdat op de ronde vorm niet nauwkeurig gemeten kan worden. Na de plaatsing van de RVS consoles op de ankerstaven is de gevel geïsoleerd. Op de onderste 12 meter is deze voorzien van een minerale wol om de sterke ronding op te kunnen vangen. De naden zijn afgeplakt om de waterkering te verkrijgen. Het beton is dusdanig dik dat er geen dampremmende laag aangebracht hoefde te worden.

Na de isolatie zijn de haakplaten gemonteerd, waaraan de glaspanelen opgehangen zijn. Deze haakplaten zijn zo ontworpen dat elke ruit horizontaal en verticaal gesteld kan worden. Hiermee kunnen de panelen nauwkeurig uitgelijnd worden.

De ruiten zijn aan de achterzijde voorzien van een zwart aluminium frame. Dit frame is onder geconditioneerde omstandigheden bij Sorba op het gebogen glas verlijmd. De glazen panelen zijn met dit frame aan de stelhaken op de gevel gehangen. De gemeente Rotterdam verlangt een tweede draagweg voor verlijmde panelen, vandaar dat er zwarte “handjes” aan het aluminium frame zijn gemonteerd. Deze zwarte “handjes” sluiten het spiegelpaneel op als zekering mocht de lijm het begeven.

Voor het inhangen van de sferisch gebogen panelen is in samenwerking met Hoven Kranen een contramassa hijsbalk ontwikkelt. Met deze hijsbalk konden de panelen op een efficiënte en veilige manier ingehangen worden.

Isolatieglas

In de gevel van het depot bevinden zich ook ramen en deuren; deze volgen ook de bolvorm van het pand. De ramen zijn voorzien van speciale 3D vervormde geïsoleerde glaspanelen. In totaal zijn er 186 van deze geïsoleerde glaspanelen. Beneden heeft het glas een weerstandsklasse WK4, bovenin het depot WK 3.

Een groot deel van dit isolatieglas is transparant. Hier is de spiegelcoating niet of slechts deels op het glas aangebracht. Om een geleidelijk verloop tussen de spiegelgevel en het transparante gedeelte te creëeren is de spiegelcoating als zeefdruk op het glas toegepast.

Verdwijnende Deuren en Vrachtwagensluis

In de gevel van het pand zijn 8 deuren geplaatst: 3 dubbele – en 5 enkele deuren. Deze deuren moeten in gesloten toestand verdwijnen in de gevel. Om dit te bereiken heeft het project team van Sorba samen met Walasco speciale deuren ontwikkeld. De deuren zijn in gesloten toestand verzonken in de gevel en bij het openen bewegen ze als busdeuren, eerst naar buiten en vervolgens opzij. Hierdoor zijn er geen scharnieren of bevestigingspunten zichtbaar en lijkt de spiegelgevel ondoorbroken.

Opbouw van de deur

De deuren bestaan uit grote stalen frames. Op de stalen frames zijn vervolgens de benodigde isolatie en afwerkingsplaten bevestigd. Hierna zijn de stalen frames op de ruiten gehesen, zodat deze hieraan vast gelijmd konden worden. Door de vorm van het gebouw is aan de onderzijde de grootste kromming in het glas nodig. Hierdoor hebben de deuren een ongewone vorm gekregen.

De installatie van de deuren was door de ongewone vorm en de afmetingen een flinke opgave. De deuren zijn namelijk zo’n 4 meter hoog, 2,3 meter breed en wegen ook nog eens bijna 1000 kg. Naast het formaat van de deuren, zijn ze ook nog eens zeer fragiel door het glas wat erop zit.

Vrachtwagensluis

De grootste deuren in het pand zijn die van de vrachtwagensluis aan de noordzijde van het pand. Deze vrachtenwagensluis bestaat uit twee deuren. Anders dan de andere deuren zijn de deuren van de vrachtwagensluis 3 glaspanelen hoog. Hierdoor zijn ze wel 5,6 meter hoog en wegen per stuk ook meer dan 1500 kg.

Dakterras

Als kroon op het werk is ook de dakopbouw met een spiegelend effect uitgevoerd. Vanwege de vlakke panelen is voor de dakopbouw gekozen voor aluminium composiet met een reflecterende top coating. De panelen zijn bijna 7 meter lang om zo min mogelijk naden in het spiegelende effect te krijgen.

De balustrade van het dakterras is aan de buitenzijde in dezelfde lijn met het spiegelglas van de gevel. Hiervoor zijn frames op het dak aangebracht waarop de gebogen glaspanelen zijn gemonteerd. Deze glaspanlen zijn transparant om op het dakterras de skyline van Rotterdam te kunnen zien. Op het glas is opnieuw een verloop aangebracht van spiegelende coating naar transparant glas om aan te sluiten op de gevelpanelen. Door dit geleidelijke verloop van spiegelend naar transparant glas lijkt het dakterras haast te zweven in de lucht.

Meer lezen over dit bijzondere project?

Hier vindt u een interview met de architect, ook is er een prachtige video over het gehele project gemaakt. Het project is in diverse media uitgebreid besproken, hier vindt u een aantal artikelen:

Depot Boijmans van Beuningen – Museum Boijmans van Beuningen

Projectgegevens:

Architect:
MVRDV

Aannemer:
BAM Bouw & Techniek Grote Projecten

Adviseur:
ABT BEE

Materiaal:
Dubbelgekromde spiegelglaspanelen

Meer info:
Unieke deuren

Video over het project

Back To Top